Kurban Çeşitleri Nelerdir?

Sosyal hayatta ve fıkıh dilinde kurban denildiğinde, kurban bayramında ibadet olarak kesilen kurban anlaşılır. Bu kurbanın fıkıh kültüründeki adı “udhiyye”dir. Udhiyye, belli hayvanların kurban bayramı günlerinde, dinen belirlenmiş usullerle Allah’a ibadet niyetiyle kesilmesidir. Kurban kesmek için gerekli şartları üzerinde taşıyan kimse, bayram günlerinde bu kurbanı kesmekle yükümlüdür. Dinimizde bu kurbandan ayrı olarak, yine ibadet niyetiyle kesilen başka kurban çeşitleri de vardır. Bu kurban çeşitleri şunlardır.

ADAK KURBANI NEDİR?

Dinen yapması zorunda olmadığı halde, bir kişinin, Allah’tan yardım dilemek maksadıyla veya sırf Allah rızası için bir kurban kesmeyi adamasıdır. Böyle bir adakta bulunan kimsenin, o kurbanı kesmesi dinen vacip yani gereklidir. Bu adak kurbanını kesen kimse, kestiği hayvanın etinden yiyemez. Yakın akrabaları (ana-baba, dede-nine, eş, evlatlar ve torunlar) da bu etten istifade edemez. Kurbanın eti fakirlere dağıtılır.

AKİKA KURBANI NEDİR?

Çocuğu doğan bir kimsenin, doğumun ilk günlerinde Allah’u Teâlâ’ya şükür için kestiği kurbandır. İmkânı olan Müslümanların akika kurbanı kesmesi, onları sevaba ulaştırır. Bu kurbanın dinimizdeki hükmü sünnettir. Akika kurbanı kesen kişinin kendisi ve yakınları, bu kurbanın etinden yiyebilir.

HEDY KURBANI NEDİR?

Hac ve umre ibadetlerini yaparken Kâbe’ye ve Harem bölgesine hediye olmak üzere kesilen kurbandır.  Kıran ve temettü’ haccı yapanların hedy kurbanı kesmesi vaciptir. Umre veya ifrad haccı yapanların bu kurbanı kesmesi müstehaptır. Hac yasaklarını ihlal edenlerin hedy kurban kesmesi ise vaciptir.

KIRAN HACCI NEDİR?

Hac aylarında, aynı ihramla hem umre hem hac yapmaktır. Bu hac çeşidinde, ihrama girerken hem umre hem de hac için niyet edilir. Ve neticede hac ve umre bir ihram ile yapılmış olur.

TEMETTÜ HACCI NEDİR?

Hac mevsimlerinde hac ve umreyi ayrı ayrı ihramlara girerek yapmaktır. Burada, önce, sadece umre niyetiyle ihrama girilir ve umre yapıldıktan sonra ihramdan çıkılır. Ardından hac için tekrar ihrama girilir ve hac ibadeti yerine girilir. Böylece hac ve umre iki ayrı ihramla yapılmış olur.

İFRAD HACCI NEDİR?

Hac aylarında, sadece hac niyetiyle ihrama girerek, umresiz hac yapmaktır.

ŞÜKÜR KURBANI NEDİR? 

kişinin Cenabı Hakk’ın kendisine verdiği bir nimete şükür ifadesi olarak kestiği kurbandır. Sevinçli, güzel bir olay veya haberden sonra, kişinin Yüce Allah’a şükrünü ifade etmek üzere, O’nun rızası için kurban kesmesi müstehaptır yani dinen güzel karşılanan ve sevaba vesile olan bir davranıştır. Şükür kurbanı kesen kişi ve ailesi kurbanın etinden yiyebilir, aynı zamanda fakirlere de dağıtabilir.

KAYNAK: Dr. Recep ÖZDİREK, Kurban İbadeti, Erkam Yayınları, 2007, İstanbul

KAYNAK :
https://www.islamveihsan.com/kurban-cesitleri-nelerdir.html