İhramın Vacipleri Nelerdir?

İhramın vacipleri nelerdir?

İHRAM NE DEMEK? İHRAMIN VACİPLERİ

İhramın iki vacibi vardır; biri Mîkat sınırlarını ihramlı olarak geçmek, diğeri de ihram yasaklarına uymaktır.

MİKAT NEDİR?

Sözlükte bir iş için belirlenen zaman ve yer anlamına gelen “mîkât”; bir hac terimi olarak ihrama girme yeri ve ihrama girme zamanı demektir.

İHRAMA GİRİLEN YERLER

İhrama girilecek yerler, kişilerin oturdukları yerlere göre farklılık arz eder. Bu yerler, “Harem”, “Hıll” ve “Âfâk” olma üzere üç bölgedir.

1. Harem Bölgesi

Mekke-i Mükerreme’yi çevreleyen Harem bölgesinin sı­nırlarını ilk defa Cebrail’in rehberliğiyle Hz. İbrâhim belir­lemiş, sınırları gösteren işaretler daha sonra Hz. Peygamber tarafından yenilenmiştir. Bu sınırların Kâ’be’ye en yakını, Mekke’ye 8 km. mesafede Medine istikametinde “Ten‘îm”; en uzak olanları ise Tâif yönünde “Ci‘râne” ve Cidde isti­kametinde Hudeybiye yakınlarında “Aşâir”dir. Diğerleri; Irak yolu üzerinde “Seniyyetülcebel”, Yemen yolu üzerinde “Edâtü Libn” ve Arafat sınırında “Batn-ı Nemîre”dir.

Harem bölgesinde ikamet edenler (Mekkîler), hac için bulundukları yerde; umre için “Hıll” bölgesine çıkarak me­sela Ci’râne ve Ten’îm gibi Harem bölgesi dışındaki bir yer­de ihrama girerler.

Bu bölgeye “harem” adının verilmesi; zararlılar dışında­ki hayvanlarının öldürülmesinin ve bitkilerinin koparılma­sının haram olması sebebiyledir.

Kur’an-ı Kerîm’de Kâ’be’ye “el-beytü’l-harâm”,[1] onu çevreleyen mescide “el-mescidü’l-harâm”[2] denildiği gibi, bu mescidin içinde bulunduğu Mekke şehri de “harem”[3] yani “saygıya lâyık” sözüyle vasıflandırılmıştır.

2. Hıll Bölgesi

“Hıll ”; harem bölgesini çevreleyen, Zülhuleyfe, Cuhfe, Karn, Yelemlem ve Zât-ı Irk adındaki yerleşim yerleri­ni birleştiren itibâri daire ile harem sınırları arasında kalan bölgedir.

Bu bölgeye “hıll” adı; harem bölgesinde haram olan davranışların burada helal olması sebebiyle verilmiştir.

Hıll bölgesinde bulunanlar (Hıllîler), umre ve hac için bulundukları yerde ihrama girerler.

3. Âfâk Bölgesi

Afâk”, “ufuklar” anlamına gelir. Ufuk, insanın bulun­duğu yere göre uzağı temsil ettiği için Mekke’ye uzak ve hıll dışında kalan bölgelere “âfâk” ismi verilmiştir. Bu bölgede yaşayanlara “âfakî” denir.

Hangi maksatla olursa olsun harem bölgesine girecek olan âfâkîlerin Mîkat sınırlarında ihrama girmeleri gerekir.[4]

Âfâkîler, hıll bölgesini çevreleyen beş noktadan birinde veya onların hizalarında ihrama girerler. Buralara ulaşma­dan önce de ihrama girilebilir.[5]

MİKAT SINIRLARI KAÇ TANEDİR?

İhrama girme yeri olarak belirlenmiş olan bu beş nokta şunlardır:1. Zülhuleyfe

Medinelilerin ve Medine üzerinden Mekke’ye gelenle­rin mîkâtıdır. Medine’nin 11 km güneyinde Âbâr-ı Ali diye bilinen yerdir. Yaklaşık 450 km.lik mesafesi ile Mekke’ye en uzak mîkât burasıdır. Hz. Peygamber (s.a.s.) Veda Haccı için burada ihrama girmiştir

2. Cuhfe

Şamlıların ve Mekke’ye Şam cihetinden gelen Mısırlı­lar ile Kuzey Afrikalıların mîkatıdır. Mekke’ye yaklaşık 187 km. uzaklıktadır. Zamanla Cuhfe terkedilmiş ve daha gü­neyde, Kızıldeniz kenarında yer alan Râbiğ adındaki yer, mîkat olarak kullanılır olmuştur. Günümüzde ise Cidde ve Medine, otoyollarla Mekke’ye bağlandığın için Cuhfe gibi Râbiğ da önemini yitirmiştir.

3. Karn

Necd ve Kuveyt bölgesinden gelenlerin mîkatıdır. Mekke’ye yaklaşık 96 kilometredir. Günümüzde bu Mîkat, “Seyl” diye anılmaktadır.

4. Yelemlem

Yemenlilerin mîkatıdır. Mekke’nin güney-doğu yönün­de yer alır. Mekke’ye yaklaşık 54 km.lik mesafesi ile Mek­ke’ye en yakın mîkattır.

5. Zât-ü ırk

Mekke’ye Irak yönünden gelenlerin mîkatıdır. Mek­ke’ye uzaklığı yaklaşık 94 kilometredir.

Bu mîkat yerlerini Peygamberimiz (s.a.s.) bildirmiştir:

“İbn Abbâs (r.a)’ın şöyle dediği rivayet edilmiştir:

“Resülullah (s.a.s.) Medineliler için Zülhuleyfe’yi, Şam­lılar için Cuhfe‘yi, Necidliler için Karnü’l-Menâzil’i ve Ye­menliler için Yelemlem’i mîkat olarak belirledi. Bu sayılan yerler, buralarda yaşayanlar ile buraların yerlisi olmayıp da hac veya umre yapmak için gelmiş olanların mîkatıdır. Bu noktalar ile Mekke arasında bulunanlar ise bulundukları yer­de -hatta Mekkeliler Mekke’deihrama girerler.”[6]

“Hz. Aişe (r.a.) şöyle demiştir: Hz. Peygamber (s.a.s.) Iraklılar için Zât-ı Irk’ı mîkat olarak belirledi.”[7]

Bu yerlere uğramayanlar buraların hizalarından ihrama girerler.

Deniz ve hava yolu ile yolculuk yapanlar, gemi ve uçaklara binmeden önce ihrama girebilecekleri gibi bindik­ten sonra da ihrama girebilirler.

Mîkat sınırlarından önce ihrama girilebilir.

Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre mîkâttan önce ihrama girmek mekruhtur.

Bir kimse, hac ve umre maksadıyla değil de, bir iş için ya da ikamet maksadıyla Hıll bölgesine, mesela Cidde’ye gelir de sonradan hac veya umre yapmak isterse, bulunduğu yerde ih­rama girer.

İHRAMA NE ZAMAN GİRİLİR?

İhrama girme zamanı hac aylarıdır. Kur’an-ı Kerim’de “Hac (ayları) bilinen aylardır”[8] ifadesi ile bu zaman dilimi kast edilmektedir.[9]

Hac ile ilgili menâsikin ilki olan ihrama bu aylar için­de girilir. Ancak Hanefî, Malikî ve Hanbelî mezheplerine göre, mekruh olmakla birlikte hac aylarından önce de ihra­ma girilebilir. [10]

Şâfiî mezhebine göre, bu vakitten önce hac için ihrama gi­rilmez, girilirse bu ihram, hac için değil umre için geçerli olur. [11]

Umre için ihrama girme konusunda bir zaman sınırla­ması yoktur. Yılın her hangi bir zamanında umre için ih­rama girilebilir. Hac mevsiminde, arefe günü ile, Kurban bayramının dört gününde umre için ihrama girmek ise tahrîmen mekruhtur

İHRAM YASAKLARINA UYMAK

Niyet edip telbiye getirerek ihrama girdikten sonra söz, fiil, davranış ve giyim ile ilgili bir takım yasaklara baş­lamaktadır. Bu yasaklara uymak vâciptir. İhram yasaklarına uyulmaması halinde bazı cezalar gerekir. Bu cezalar, “dör­düncü bölümde” anlatılacaktır.

Dipnotlar:

[1] Mâide, 5/2.

[2] İsrâ, 17/1.

[3] Kasas 28/57. Ankebût, 29/67.

[4] Şafii mezhebine göre hac ve umre dışında başka bir maksatla Harem bölgesi­ne ihramsız olarak girilebilirse de ihramlı olarak girilmesi daha faziletlidir.

[5] İbn Hümâm, II, 434.

[6] Buhârî, Hac, 7; II, 142.

[7] Ebû Dâvûd, Menasik, 9, II, 354-355,

[8] Bakara, 2/197.

[9] Şafii mezhebine göre ayetteki “hac ayları” ifadesi, Zilhicce ayının ilk dokuz günü ile onuncu günün gecesini; Maliki mezhebine göre ise, Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarının tamamını kapsar.

[10] İbnu Kudâme, IV, 412.

[11] Şirbînî, II, 223.

Kaynak: Diyanet Hac İlmihali

KAYNAK :
https://www.islamveihsan.com/ihramin-vacipleri-nelerdir.html